Leyla

Akcja dzieje się na wschodzie Turcji w Anatolii w latach pięćdziesiątych. Tytułowa bohaterka jest najmłodszym z pięciorga rodzeństwa. Pragnie wydostać się z biednego miasteczka, w którym mieszka, aby uciec od despotycznej i konserwatywnej ludności. Te cechy widać przede wszystkim u ojca dziewczynki, traktującego swoich bliskich w sposób karygodny. Opowiadając historię wielodzietnej rodziny oraz przyjaciół Leyli, Zaimoglu oprowadza jednocześnie czytelnika po nieznanych niedzielnym turystom zakątkach Turcji.

Feridun Zaimoglu

Czytając Leylę miałem długotrwałe wrażenie deja vu. Powieść w niewyobrażalny sposób przypomina wcześniejsze pozycje, jakie ukazały się w m.in. w serii "Europejki" - greckie Ekaterini czy afgańską Frisztę napisaną przez Czeszkę. W książkach tych autorki patrzyły na nieznaną kulturę z oczu uciśnionych i nierozumianych kobiet, jednocześnie przedstawiając wciągający i wiarygodny portret krajów, w jakich przebywały. Feridun Zaimoglu nie znalazł się w tej serii głównie ze względu na swoją płeć. Mimo że jego bohaterka jest dziewczynką i odbiera świat przez dosłowność i doświadczenie, to w jego opowieści jest pewna anomalia, przez którą odbiór pewnych wartości jest wyjątkowo ciężki.

O tej właśnie anomalii wspominają krytycy literaccy. Narratorką jest tytułowa Leyla, ale styl w jakim nam opowiada historię jest zdecydowanie zbyt brutalny i naturalistyczny jak na dziewczynkę w jej wieku. Pozbawiono go dziecięcej niewinności oraz empirycznego odkrywania dobrodziejstw ziemskich. Zaimoglu robi to świadomie, gdyż pragnie zaprezentować realia Wschodniej Turcji w najbardziej wiarygodny sposób. Postanawia wcielić się w Leylę, która tym samym postrzega świat oczami autora powieści. I choć główna bohaterka nadal pozostaje tym kim jest, to posiada już punkt widzenia dorosłego mężczyzny. Ta niespotykana patologia ma jednak swoje zastosowanie i czyni całość nieprzewidywalną.